भरीत - बालगीत

 

धडा - डोंगर दादा

 डोंगरदादा फारच दुःखी होता. एकटेपणामुळे कष्टी होता. तो सारखा विचार करायचा, काय करावे ? आपल्याला कुणाची सोबत नाही. संगत नाही. कोणी नाही बोलायला, कोणी नाही हसायला, कोणी नाही खेळायला.

एकदा एक नवलाची गोष्ट घडली. एक छोटेसे रोपटे डोंगरदादाच्या कुशीतून हळूच वर आले. डोंगरदादापाशी उभे राहिले. टकमक टकमक पाहायला लागले. डोंगरदादाला जरा घाबरलेच, पण धीर करून डोंगरदादाला त्याने विचारले, “डोंगरदादा, डोंगरदादा, राहू का मी इथं ? मला देशील का तू आसरा ?" डोंगरदादाला खूप आनंद झाला. तो म्हणाला, "वा ! वा ! राहा की खुशाल. तुझं इथं स्वागतच आहे. '

रोपटे डोंगरदादाच्या मांडीवर जाऊन बसले. डोंगरदादाने त्याला खाऊपिऊ घातले. रोपट्याचे मोठे झाड झाले. मग दुसरी रोपटी आली. तीही डोंगरदादाने वाढवली. डोंगरदादाकडे आता खूप झाडे झाली.

काही दिवसांनी धिटुकल्या वेली आल्या. झाडांच्या भोवताली जमल्या. हातात हात धरून फेर धरू लागल्या. मग काही बुटकी झुडपे आली. माना डोलावत उभी राहिली. त्यांच्यासोबत होते इवले इवले गवत. फारच होते लाजत. ते हळूच बिलगले डोंगरदादाला. गवताचा मऊ स्पर्श झाला, डोंगरदादाला गुदगुल्या झाल्या.

काही दिवसांनी डोंगरदादा झाडाझुडपांनी भरला. गवतवेलींनी सजला. रंगीबेरंगी फुलांनी नटला. खूपच शोभून दिसू लागला. डोंगरदादाचे जंगल झाले दाट, मग काय विचारता त्याचा थाट! डोंगरदादाचे जंगल सिंहाच्या दृष्टीस पडले. तो डोंगरदादाकडे आला. आयाळ झुलवू लागला. डोंगरदादाच्या कुशीत होती झाडेझुडपे गाढ झोपलेली. सिंहाने गर्जना केली, तेव्हा झाडे, झुडपे, वेली, फुले थरथरली. खडबडून जागी झाली.

डोंगरदादाने सिंहाकडे पाहिले. त्याला विचारले, “काय झालं रे बाबा ? एवढ्या मोठ्याने असा का ओरडतोस ? " सिंह म्हणाला, “डोंगरदादा, क्षमा करा. पाहिलं तुमचं रान आणि हरपलं माझं भान; म्हणून केली मी गर्जना. इथं दाट झाडी आहे. हवा कशी थंड आहे. राह का मी इथं ?"

डोंगरदादा म्हणाला, “हो, हो, अगदी आनंदानं. ही पाहा ऐसपैस गुहा. यात तू खुशाल राहा."

सिंह खूश झाला. तो गुहेत राहायला लागला. जंगलात रुबाबात फिरायला लागला.

डोंगरदादाचे जंगल पाहून अनेक पशू यायला लागले. डुलत डुलत आली वाघोबाची स्वारी. सोंड हालवत आला हत्ती. मान वळवत जिराफ आला. शेपूट उभारत कोल्हा आला. डोळे मिचकावत अस्वल आले. पळत लांडगे आले. सुंदर सुंदर हरणे आली, तुरुतुरु धावायला लागली. गोजिरवाणे ससे आले, टुणटुण उड्या मारायला लागले. पळत वाकुल्या दाखवत माकडे आली, फांदयांवर झोके घेऊ लागली..

डोंगरदादाने सगळ्यांना आसरा दिला. सगळ्या प्राण्यांचा गलबला सुरू झाला. डोंगरदादाला आनंद झाला.

डोंगरदादाने सगळ्या प्राण्यांना बजावले. भांडणतंटा करू नका. दंगामस्ती करू नका. हिरव्यागार जंगलात सगळे राहा आनंदात. हळूहळू जंगलातील झाडे फळाफुलांनी बहरली. त्यांचा घमघमाट सगळीकडे पसरला. दूरदूरच्या पक्ष्यांपर्यंत पोचला. सारे पक्षी वेगाने आले, घिरट्या घालायला लागले. घरटी बांधून आनंदाने राहू लागले. पक्ष्यांची झुंबड उडाली. त्यांची किलबिल सुरू झाली.

पशुपक्ष्यांना कळून आले - झाडे आपल्या उपयोगी पडतात, गोड फळे खायला देतात, गार जागा राहायला देतात. त्यांनी झाडांची फळे खाल्ली. त्यांच्या बिया दुसरीकडे नेल्या. तिकडच्या मातीत त्या रुजल्या. आणखी झाडे तयार झाली. आनंदाने डोलू लागली. डोंगरदादाचा एकटेपणा संपला. तो अगदी आनंदून गेला.

मग काय झाले, डोंगरदादाजवळ ढग आले. डोंगरदादाने त्यांना जवळ घेतले. अंगाखांद्यावर आंजारले, गोंजारले, खेळवले. ढगांना खूप आनंद झाला. त्यांच्यातून पाऊस पडायला लागला. ढग गडगडले आनंदाने, झाडे भिजली पावसाने. पाऊस पडला धो धो धो, जंगल हसले खो खो खो. डोंगरदादा गाऊ लागला, जंगलाने मग ताल धरला.

या पक्ष्यांनो या सगळे

खुशाल खा या गोड फळे

मधुर मध हा फुलांतला तुमच्यासाठी साठवला

पाऊस भरपूर पडायला

जंगल हवे राखायला.

लेखक - श. त्र्यं. पाटील

धडा - डोंगर दादा

 

जब अंग्रेजी हुकूमत ने मौलाना अबुल कलाम आज़ाद को बंगाल से जिलावतन कर दिया था तब 1916 से 1919 तक तकरीबन चार साल तक वो रांची में नज़रबंद रहे, इस दौरान रांची की जामा मस्जिद में जुमा का खुतबा देते रहे, उन्होंने अपने जुमा के खुत्बों में कहा के जंगे आज़ादी में हिस्सा लेना मुसलमानों का दीनी फ़रीज़ा है, उनके खुत्बों के प्रभाव से रांची के मुसलमानों ने आज़ादी की लड़ाई में पूरे जोश और जज़्बे के साथ भाग लेना शुरू कर दिया, इसके असर से रांची के हिन्दुओं ने मौलाना अबुल कलाम आज़ाद से कहा के वो भी उनका खुत्बा सुनेंगे, अंग्रेजी हुकूमत ने मौलाना के अवामी तक़रीर पर पाबन्दी लगा रखी थी इसलिए मस्जिद में ही एक कमरा बनाया गया जहां शहर के हिन्दू जुमा का खुत्बा सुनने के लिए आने लगे शायद ये भारतीय इतिहास की पहली घटना रही होगी जब हिन्दू भी जुमा का खुत्बा सुनने मस्जिद में आते रहे .....
उन्ही दिनों जब दिल्ली में किसी हिन्दू धर्मगुरु के मस्जिद में आने पर मुसलमानों में से कुछ लोगों ने ऐतराज़ किया तब मौलाना अबुल कलाम आजाद ने एक किताब लिखी जिसका नाम था "जामीउस शवाहिद" (कलेक्शन आफ प्रूफ ) और फिर ये साबित किया के इस्लाम, गैरमुस्लिमों के मस्जिद में आने पर कोई पाबन्दी नहीं लगाता है।
हिन्दू और मुस्लिम के बीच की दूरियों को खत्म करने की मौलाना आज़ाद की कोशिशें हिंदुस्तानी तारीख़ का एक अटूट हिस्सा हैं।

Professors and Associate Professors filled on temporary appointment on contract basis through a central selection process...

 Professors and Associate Professors filled on temporary appointment on contract basis through a central selection process..

 RAJARSHI CHATRAPATI SHAHU MAHARAJ GOVT. MEDICAL COLLEEGE AND CHATRAPATI PRAMILA RAJE HOSPITAL, KOLHAPUR.

VERIOUS RECUITMENT FOR PROFESSOR AND ASST. PROFESSORS

Advertise PDF

बालभारती

 आत चल

बालभारती

इयत्ता #पहिली_१९८४

Gigli was a successful American photographer, he is most known however for this photo and had this to say about it in 2013.

“It was the summer of 1960, and one morning I glanced out of the window of my studio in Manhattan and noticed that a row of brownstones opposite were being prepared for demolition. Looking at the design of the empty windows, an idea struck me: put a woman wearing colourful clothes in each of the openings.
I sent over someone from my staff to talk to the demolition supervisor. He agreed to let us go ahead – provided we used his wife in the photograph. We could shoot the next day during their lunch hour, he said. After that, the building would be gone.
So, with 24 hours to pull it off, we called up all our contacts to find models and locate a Rolls-Royce to sit on the sidewalk in front. I had a good reputation, as I was working for Time and Life magazines, so it was quite easy to convince people.
There were models, socialites, my wife (second floor, far right), the supervisor’s wife (third floor, third from left), all wearing their best dresses [see footnote]. I moved them around to spread out the colours and told them to pose as if they were giving someone a kiss. As I was photographing, I noticed some of them were on the windowsills. As these were made of cement and sometimes break off, I shouted at them through a bullhorn to stay within the frames.
The noon sun was overhead and the light shone between the streets. Miraculously, the police didn’t come by and stop us – and, within an hour, I’d got my shot.
I have a big print of it up on my wall. I still smile whenever I look at it, even after all these years. Not bad.”

Dating back millions of years

this stunning crinoid fossil, also known as a Sea Lily, offers a glimpse into the ancient marine world. Found in the renowned Holzmaden Shale in Germany, the fossil is remarkable for both its size and preservation. The delicate details captured in this specimen reveal the intricate beauty of prehistoric life, making it a standout piece among some of the best-preserved fossils ever discovered. Its condition and aesthetic appeal have earned it recognition as a world-class example of natural history.

Family

Let this sink in:

The noise you escape now is the sound you’ll chase later.

Mommy, look!” "Daddy, watch me!”

“Mom! Mom! Moooooom!”

Right now, it feels loud. Too loud.
You're tired. Your head aches.
The house is a mess. You're counting down the minutes until bedtime.
But one day…there will be no noise.
No thumping feet... No toys underfoot.
No tiny hands pulling at your shirt.
No one calling your name like you’re the center of their universe.

Just silence. 
Rooms too clean. Shoes too still.
Memories where children once were.
And you’ll wish.... Gosh, you’ll wish....
to be interrupted again.
To be needed. Touched. Called.
To hear that chaos you once called annoying. 
So don’t just survive today. Hold it. Feel it.
Soak in the mess, the madness, the music of the moment.
Because one day, you’ll trade your peace and quiet for just one more “Mommy.. Daddy, look.”

One day, the silence will shout louder than their cries ever did.

अनेक जणांना असा प्रश्न पडतो की रॉकेट द्वारे लोकांना स्पेस स्टेशन वर कसे घेऊन जातात ?

अनेक जणांना असा प्रश्न पडतो की रॉकेट द्वारे लोकांना स्पेस स्टेशन वर कसे घेऊन जातात ?
इंटरनॅशनल स्पेस स्टेशन पृथ्वीपासून सुमारे 420 किमी उंचीवर कक्षेत पृथ्वी भोवती सतत फिरत आहे.
कल्पना करा की सामान्य 60 किमी वेगाने जाणाऱ्या गाडीला सरळ रेषेत तिथे जायचा मार्ग असता तर 7 तासात तिथे जाता येईल.
100 किमी वेगाने तिथे केवळ 4 तासात जाता येईल. परंतु तसे शक्य नाही.
याचे कारण स्पेस स्टेशन हे 420 किमी उंचीवर सुमारे 27000 किमी / तास इतक्या प्रचंड वेगाने जात असते.
धावती ट्रेन पकडण्या साठी रेल्वे प्लॅटफॉर्म वर तुम्हाला ट्रेनच्या वेगातच धावावे लागते तेव्हाच ट्रेन चा दरवाजा आणि तुम्ही एका रेषेत समांतर येऊन ट्रेन मध्ये उडी मारून चढू शकता. (मुंबई मधील लोकांना हा अनुभव रोजचा आहे.)
तसेच स्थिर पृथ्वीवरून उड्डाण केलेले रॉकेट (त्यात असणारे यान) यांना सुद्धा 27000 किमी / तास इतका वेग घ्यावाच लागतो तेव्हाच ते 420 किमी उंचीवर पृथ्वी भोवती फिरणाऱ्या स्पेस स्टेशन पर्यंत जाऊन त्याला समांतर उडत राहतात आणि शेवटी स्पेस स्टेशन जवळ जाऊन जोडले जातात.
हे कसे घडते त्याचे चित्र बघा.
रॉकेट उड्डाण करते तेव्हा त्याचा सुरुवातीचा वेग सुमारे 500-10000 किमी / तास असा सतत वाढत जातो.
वेगवेगळ्या उंचीवर रॉकेट चे विविध स्टेज मधील इंधन संपून त्या भागाला वेगळे केले जाते.
आधुनिक स्पेस एक्स रॉकेटचा पहिला भाग सुमारे 70 किमी उंचीवर गेल्यावर मुख्य इंधन संपून वेगळा होतो आणि रिझर्व्ह इंधनाचा वापर करून पृथ्वीवर पुन्हा येऊन सुरक्षित उतरतो. त्याचा व्हिडीओ केमेन्ट मधील लिंक वर बघा.
रॉकेट ची सेकण्ड स्टेज ज्याच्या वर प्रत्यक्ष crew dragon अवकाशयान असते ज्यात अवकाशयात्री बसलेले असतात तो भाग सुमारे 200 किमी वर पृथ्वीच्या कक्षेत पोहोचतो आणि वेगळा होतो.
सध्यातरी सेंकड स्टेज भाग पृथ्वीवर सुरक्षित पणे परत आणण्याची टेक्नॉलॉजी विकसित झाली नाही, त्यामुळे हा भाग स्पेस जंक space junk बनून अवकाशात फिरत राहतो किंवा कालांतराने समुद्रात पडतो.
200 किमी कक्षा असलेली हिरव्या रंगाची रेषा जिथे वेगळे झालेला crew dragon यान त्याच्या स्वतःच्या इंधनावर पुढे जात आणि गुरुत्वाकर्षण प्रभावात पृथ्वी भोवती फिरू लागते.
420 किमी उंची गाठण्या साठी V1, V2, V3 असे तीन वेळा लहान धक्के दिले जातात. Small rocket burst boosts
हे धक्के दिल्याने यानाची कक्षा ठरविक शे किलोमीटर वाढत जाते.
त्याच प्रमाणे यानाचा वेग सुद्धा स्पेस स्टेशन च्या वेगाच्या जवळ म्हणजे 27000 किमी / तास इतका वाढतो.
शेवटच्या कक्षेत 420 किमी उंचीवर जिथे नेमके स्पेस स्टेशन पृथ्वी भोवती फिरत आहेत त्या ठिकाणी यान जाण्या साठी शेवटची गती बूस्ट म्हणजे V4 दिली जाते.
यान हळू हळू स्पेस स्टेशन जवळ जाते आणि त्या दोन्ही चा परस्पर वेग काही शे किमी / तास ते काही सेंटीमीटर / तास इतका कमी केला जातो.
Relative speed परस्पर वेग म्हणजे काय हे समजण्या साठी या आधीची पोस्ट वाचा.
अशा प्रकारे 27000 किमी / तास वेगातच अवकाश यान आणि स्पेस स्टेशन एक मेकांना 420 किमी उंचीवर जोडले जातात.
एकदा यान स्पेस स्टेशन ला जोडले गेले त्या नंतर सेफ्टी चेक केले जातात.
यान आणि स्पेस स्टेशन मधील जागेत ज्याला डॉकिंग पोर्ट म्हणतात तिथे आतमधील भागात एकसमान वातावरण दाब कृत्रिम हवेने निर्माण केला जातो आणि नंतर यान आणि स्पेस स्टेशन दोन्ही चे दरवाजे उघडले जातात. ज्या द्वारे यानातील अवकाशयात्री सुरक्षित पणे स्पेस स्टेशन मध्ये प्रवेश करतात.
कॅप्टन शुभांषु शुक्ला गेले त्या यानाचे उड्डाण ते स्पेस स्टेशन मध्ये अंतराळ वीर पोहोचणे या सर्व प्रक्रियेला सुमारे दीड दिवसाचा कालावधी लागला.
केवळ 420 किमी अंतर जाण्यासाठी दीड दिवस लागतो हे पृथ्वीवरील अंतराच्या तुलनेत फारच कमी असले तरी प्रत्यक्षात हे सर्व ज्या प्रचंड वेगात घडत असते तो स्पेस स्टेशन चा वेग घेण्यासाठी पृथ्वीवरून निघालेल्या यानाला इतका वेळ जावा लागतो.
यात महत्वाची गोष्ट म्हणजे कॅप्टन शुभांषु शुक्ला हे यानाचे पायलट जरी असले तरी यानाची सर्व उड्डाण प्रक्रिया ऑटोमॅटिक कॉम्पुटर द्वारे चालते,
यानाचे पायलट आणि कमांडर केवळ यानाचे स्टेस्टस मॉनिटर करतात आणि ग्राउंड कमांड सेंटर वरून येणाऱ्या सूचना प्रमाणे कृती करतात.
केवळ इमर्जन्सी च्या वेळीच यानाचा मॅन्युनल कंट्रोल घेऊन पायलट यान चालवतो.
सुनीता विलियम्स अशाच प्रकारचे नवे Starliner यानाचे मॅन्युअल टेस्टिंग सुरु असताना त्यांच्या यानात झालेल्या बिघाडा मुळे स्पेस स्टेशन वर अडकून राहिल्या होत्या. यावर सविस्तर वेगळी पोस्ट आहे ती वाचा.
---------------
एखाद्या 100 किमी वेगात जाणाऱ्या ट्रेन ला प्लॅटफॉर्म वर न थांबता पकडायचे आहे आणि त्यात प्रवेश करायचा आहे असे सांगितले, तर ते अशक्य वाटेल.
पण समजा दुसऱ्या समांतर ट्रॅक वर आपण ट्रेन चालवली आणि दोन्ही ट्रेन 100 किमी वेगात एकाच दिशेत जात असतील तर त्यांचा परस्पर वेग शून्य बनेल म्हणजे दोन्ही ट्रेन मधील लोकांना समोरची ट्रेन स्थिर आहे असेच वाटेल, मग समजा अशा ट्रेन मध्ये मधोमध फळी टाकून ऍक्शन सिनेमात दाखवतात तसे दृश्याची कल्पना केली तर दोन्ही ट्रेन मधील लोक परस्पर गती शून्य झाली Relative speed zero असल्याने सहज एक ट्रेन मधून दुसऱ्या ट्रेन मध्ये जाऊ शकतात.
परंतु जमिनीवरून बघणाऱ्या स्थिर निरीक्षकाला दोन्ही ट्रेन चा वेग 100 किमी / तास आहे असेच वाटेल.
हेच आहे रिलेटिव्ह वेगाचे उदाहरण ज्यामुळे पृथ्वीवरून उड्डाण केलेले रॉकेट अवकाशयान 27000 किमी / तास वेगात जाणाऱ्या स्पेस स्टेशन ला सुद्धा सहज पोहोचू शकते.

Daily Routine— Women drawing water and chatting at the village well near Ratnagiri, 1930s.

 

"सदका हर बला को टालता है।"

मिस्र का एक अमीर बिज़नेस मेन था, उसकी उम्र पचास के लगभग थी के एक दिन उसके दिल में तक़लीफ़ का एहसास हुआ, और जब उसने काहिर के सब से बड़े अस्पताल में अपना इलाज कराया तो उन्होंने माज़रत करते हुए उसे योरप जाने को कहा, योरप में तमाम टेस्ट मुकम्मल करने के बाद वहां के डॉक्टर ने उसे बताया के तुम सिर्फ चंद दिनों के मेहमान हो, क्योंकि तुम्हारा दिल काम करना छोड़ रहा है।

वह शख्स बाई पास करवा कर मिस्र वापस आ गया और अपनी जिंदगी के बाकी दिन गिन गिन कर गुज़ारने लगा। एक दिन वह एक दुकान से गोश्त खरीद रहा था जब उसने देखा के एक औरत कसाई की फेंकी चर्बी के टुकड़े को जमा कर रही है, उस शख्स ने औरत से पूछा तुम इसे क्यों जमा कर रही हो ?

औरत ने जवाब दिया के घर में बच्चे गोश्त खाने की ज़िद कर रहे थे, चूंके मेरा शौहर मर चुका है और कमाने का कोई ज़रिया भी नही है, इसलिए मेंने बच्चों की ज़िद की बदौलत मजबूर होकर ये कदम उठाया है, इस फेंकी हुई चर्बी के साथ थोड़ा बहुत गोश्त भी आ जाता है, जिसे साफ करके पका लूंगी।

बिज़नेस मेन की आँखों में आँसू आ गए, उसने सोचा कि मेरी इतनी दौलत का मुझे क्या फायदा? मैं तो अब बस चंद दिनों का महमान हुं, मेरी दौलत किसी गरीब के काम आ जाए उससे अच्छा और क्या, उसने उसी वक्त इस औरत को काफ़ी सारा गोश्त खरीदकर दिया और कसाई से कहा इस औरत को पहचान लो, ये जब भी आए और जितना भी गोश्त माँगे उसे दे देना और पैसे मुझसे ले लेना।

इस वाक्ये के बाद वो शख्स अपने रोज़ मर्रा के मामुलात में मसरूफ हो गया, कुछ दिन उसे दिल में किसी तकलीफ का एहसास न हुआ तो उसने काहिरा में मौजूद लेबोरिटी में दोबारा टेस्ट कराया, डॉक्टर ने बताया के रिपोर्ट के मुताबिक आप के दिल में कोई मसला नही है, लेकिन तसल्ली केलिए आप दोबारा योरप में चेकअप करवा आएँ।
वह शख्स दोबारा योरप गया और वहां टेस्ट कराए, रिपोट्स के मुताबिक उसके दिल मे कोई खराबी सिरे से थी ही नही। डॉक्टर हैरान रह गए और उससे पूछा के आप ने ऐसा क्या खाया कि आपकी बीमारी जड़ से खत्म हो गई।

उसे फ़ौरन वह गोश्त वाली बेवा(विधवा) याद आई और उसने मुस्कुरा कर कहा कि इलाज वहां से हुआ है, जिस पर तुम यक़ीन नही रखते, बेशक मेरे "नबी" ने सच कहा के 

"सदका हर बला को टालता है।"

A masterpiece not built, but carved from a single mountain. India's ancient spirit, unshaken across centuries."

1839 – A timeless vision captured in a sketch.

2016 – Still standing, weathered but proud.

2025 – Restored, revered, and radiant in the golden light.

A masterpiece not built, but carved from a single mountain.
India's ancient spirit, unshaken across centuries."